'ik ben Coen daar moet je het maar mee doen'

'Mijn vader was een man die met iedereen ruzie maakte. Ook met mij.  Om me te verdedigen volgde ik in mijn puberteit alle vechtsporten die er waren. Toen ik van school af kwam en ging werken maakte ik ruzie met mijn leidinggevenden. Mensen waren bang voor me. Dan hoefde ik niet meer bang voor hen te zijn. 

Maar nu zit ik thuis. Ik heb me uit kwaadheid ziek gemeld na een conflict met mijn leidinggevende. Na 6 weken kreeg ik een oproep van de bedrijfsarts. Die vroeg of ik bereid was om een expertise-onderzoek te ondergaan bij een psycholoog.

Na mijn verhaal te hebben gedaan was het even stil. Toen vroeg de psycholoog of ik ook in staat ben om weg te lopen als ik een conflict heb. Nou, dat is wel het laatste wat ik doe. De psycholoog zei: 'een rechter vraagt ook als een ruzie escaleert: waarom bent u niet weggelopen?'  

Aan het eind van het onderzoek zei: de psycholoog: 'je durft heel veel, maar weglopen durf je dus niet...daar ben je te bang voor.' Volgens de psycholoog kan weglopen een overwinning zijn van jezelf. Je kiest er dan voor een andere afslag.

Thuis dacht ik daar nog steeds over na. Ik heb een paar dagen later mijn bedrijfsarts gebeld en gezegd dat ik kies voor mijn vrijheid en dat ik bij die organisatie weg wil.

Nu schaam ik me voor mijn vrouw, mijn kinderen en de buren omdat ik thuis zit en niet werk. Als ik voor mijn vrijheid kies dan kunnen mijn kinderen weer trots op me zijn. Dus heb ik mijn advocaat gevraagd om een transitievergoeding voor mij te regelen. Want weglopen betekent niet dat ik al mijn rechten opgeef. 

De routekaarten naar mentaal herstel

De psycholoog zei ook: 'als jij wilt leren hoe je met conflicten om kan gaan, dan heb ik iets voor je. Hij gaf mee een routekaart mee: 'omgaan met conflicten'. Wat me daarin opviel was dat de meeste conflicten gaan over geschonden waarden. En dat herken ik wel. Zowel van vroeger als van nu. Daarom ben ik steeds zo ver-ontwaardigd.  

Ik heb een coachtraject aangeboden gekregen via de bedrijfsarts. Daarin leer ik de geschonden waarde op te sporen met een waardenlijst en ze aan de orde te stellen.  En dat biedt veel vrijheid. Die vrijheid ervaar ik nu ook vanbinnen nadat ik een brief heb geschreven aan mijn ouders (zonder die te versturen). Mijn psycholoog noemde dat 'onkruid wieden'. 

HET SCRIPT

De meeste mensen kiezen in hun leven voor een route die ze kennen. Meestal is dat de route die voor hen als kind de meest gunstige was. In de Transactionele Analyse (TA) heet dat je script: een gedragspatroon dat je steeds herhaalt.

Het script is een automatisme dat je vroeger hebt ontwikkeld en toen de beste oplossing was. Maar als je later het huis uit gaat en je eigen levenspad kiest, dan heb je ook andere mogelijkheden. Als je de oude route blijft kiezen, dan lijkt dat veilig, maar je mist dan nieuwe kansen. Je rijdt dan als het ware op een rotonde en kiest steeds dezelfde afslag. 

Waarom doe je dat?

De meeste mensen zijn zich niet bewust van hun vroegere scriptbesluiten. Daardoor zien zij wel andere afslagen, maar ze gebruiken die niet uit gewoonte.