
Routekaart: hoe ga ik om met lastige leerlingen (en hun ouders)?
Ik ben Semanta.
Ik ben leerkracht. Vroeger dacht ik dat alle leerlingen moesten denken en doen zoals ik deed. Dat eindigde vaak in verzet van leerlingen. En daar werd ik zo moe van dat ik me heb ziek gemeld.
Met de routekaarten heb ik ontdekt dat je het gedrag van leerlingen kan vergelijken met 4 soorten gewassen.
1. De eigenheimers die logische feiten willen,
2. De uien die snel emotioneel zijn,
3. De zonnebloemen die optimistisch en doelgericht zijn en
4. De klimplanten die snel tot actie overgaan.
Voor mij als leerkracht was het een openbaring om te ontdekken op welk gewas een leerling lijkt en wat die leerling dan nodig heeft om te groeien en bloeien. Ook het gedrag ouders kan ik nu veel beter plaatsen en begrijpen. En het meest waardevol vind ik dat ik nu van mezelf weet 'waar ik het goed op doe en op welke plek ik daarbij nodig heb.
Daar ben ik heel blij mee (en mijn leidinggevende en mijn collega's ook).

Routekaart: hoe voer ik een professioneel gesprek?
Ik ben Frank.
Ik werk bij een gemeente als publieksvoorlichter. Toen ik solliciteerde, dacht ik: 'praten kunnen we allemaal'. Maar dat liep iedere dag weer uit op meerdere onaangename gesprekken. Nu zit ik overspannen thuis. Tijdens een coachtraject heb ik ontdekt dat een professioneel gesprek voeren veel meer vereist dan een goede wil.
Nu maak ik gebruik van de routekaart 'omgaan met lastige lieden'.

Routekaart: hoe ga ik om met een lichamelijke ziekte
Ik ben Lisa.
Bij mij is een lichamelijke ziekte ontdekt. Ik had al veel langer last van klachten van vermoeidheid. Ik dacht dat ik een burn-out had. Maar ook tijdens mijn vakantie bleef ik moe en was blij als ik naar bed kon. Mijn partner zei: 'dit is toch niet normaal?' Na de vakantie ben ik naar mijn huisarts gegaan. Die liet bloed prikken. De uitslag was heel naar: 'ik heb een beginnend stadium van kanker'.
Nu ben ik de weg kwijt en heb me ziek gemeld. Mijn bedrijfsarts zei dat ik afleiding en structuur nodig heb en dat ik van thuis zitten ook niet beter word. Ik ga weer hervatten, maar dan voor halve dagen om te kijken hoe dat gaat. Ik kreeg van mijn bedrijfsarts de routekaart mee: 'omgaan met een lichamelijke ziekte'. Daar staan tips in hoe ik een supportsysteem op kan bouwen door mensen te contracteren. Mijn oma doet ook mee en doet dat met heel haar hart.

Routekaart: hoe ga ik om met stress?
Ik ben Ans.
Ik heb net te horen gekregen dat mijn leidinggevende niet tevreden met me is. Hier word ik nu knettergek van. In plaats van ondersteuning krijg ik stank voor dank. Bij mij knapte er dan iets.
Ze moest eens weten wat ik er allemaal voor moet doen om op tijd op mijn werk te zijn, om vriendelijk tegen klanten te blijven en om gezellig te doen tegen collega's .
Anderen zeggen dat ik me ziek moet melden. Maar dan heb ik helemaal het gevoel dat ik gefaald heb. Dus wat nu?
Ik heb gegoogeld en kwam uit bij strategisch coachen met de routekaarten naar mentaal hertel. Ik heb nu via de bedrijfsarts een verwijzing aangevraagd op kosten van de werkgever.

Routekaart: 'kiezen is verliezen.'
Ik ben Alice.
Ik heb moeite met kiezen. Daarom heb ik geen foto van mezelf geplaatst. De routekaart 'kiezen is verliezen' sprak mij het meeste aan. Die keuze kon ik dus gelijk al maken.
Wat ik al ontdekt heb, is het volgende:
1. Kiezen is gebaseerd op een interne dialoog.
Een beslissing neem je op grond van de interne dialoog tussen je Ouder, je Volwassene en je Kind. Dat zijn de stemmen van je ouders (Ouder) van je reacties als kind (Kind) en de stem van de huidige feiten (Volwassene). Soms zijn ze het over een beslissing alle drie snel eens. Maar als dat niet het geval is, dan gaat de discussie in je hoofd door. Ik heb nu ontdekt dat mijn ouders het ook nooit met elkaar eens waren en die discussie voer ik nu ook in mijn eigen hoofd. Terwijl mijn ouders al jaren geleden overleden zijn. Met het Probleem Oplossingsformulier (POF) oefen ik nu om die discussie te ordenen.
2. Voorkom dat je kiest vanuit de dramadriehoek.
Veel mensen hebben de neiging om ongevraagd advies te geven. Voor hen is dat makkelijk, want zij hoeven dat verlies niet te nemen. Nu zeg ik tegen hen: 'bedankt voor je zorg, maar ik heb even tijd nodig om zelf mijn beslissing te nemen.'
3. Schrijf een brief zonder die te versturen
Stel dat je twijfelt over weggaan of blijven. Schrijf dan een afscheidsbrief en schrijf een brief over je voorwaarden om te blijven. Welke brief kost jou de meeste moeite?
4. Doe een progressie oefening.
Neem een beslissing en doe alsof je 3 jaar verder bent en vertel hoe de nieuwe situatie je bevalt. Woon je nog op dezelfde plek, heb je nog dezelfde auto? Zijn je partner en je kinderen er blij mee?
Doe dat in de vorm van een simulatie of in de vorm van een tekening.
5. Niemand kan in de toekomst kijken.
Zelfs een weloverwogen keuze kan in de toekomst verkeerd uitpakken. Er doen zich nieuwe feiten voor zoals een reorganisatie, een ziekte, je krijgt een ongeluk, enz. Dat betekent dat je rekening houdt met financiële tegenvallers.
6. Heb je last van een elastiekje?
Soms heb je in het verleden een keuze gemaakt die is tegengevallen. Als je dat verlies niet genomen hebt, dan zit je emotioneel nog vast met een elastiekje aan vroeger en denk je: 'dat overkomt me niet nog een keer...'. Maar ook dat is een keuze waar je spijt van kan krijgen.
7. Kies een strategie
Een strategie is een stappenplan met een logische volgorde richting je doel.
8. Gebruik de 4 G's
Hoe geïnformeerd ben je, hoe gemotiveerd ben je, hoe geïnspireerd ben je en hoe georganiseerd ben je? Geef dat een getal tussen de 0 en de 10.
9. Houd rekening met de consequenties voor anderen
Dat kan zijn een verhuizing, een achteruitgang in inkomen, kinderen die van school moeten, enz.
10. Is er sprake van een dilemma?
Bij een dilemma is er sprake van twee mogelijkheden. Net als bij een T-splitsing. Of je kiest voor links af en je neemt het verlies van de optie rechtsaf of omgekeerd. Een dilemma betekent dus dat er altijd schade is. Bij een ethisch dilemma is er altijd een waarde die wordt geschonden en er is een waarde die wordt gevolgd. Vooral het uitleggen aan anderen waarom je die waarde schendt, is vaak lastig. Begin dat om beide opties te benoemen en de voor- en nadelen te benoemen.
OVERZICHT VAN DE ROUTEKAARTEN NAAR HERSTEL.
Routekaart 1: HOE PLAN IK MIJN ROUTE NAAR MENTAAL HERSTEL?
Wat is het? De basis voor je verdere plan van aanpak
Wat bereik je ermee? Met deze routekaart krijg je meer grip op jezelf.
Wat voorkom je ermee? Je voorkomt dat je de weg kwijt raakt.
Hoe doe je dat? Je vult samen met je coach de matrix in.
Routekaart 2:
De 7 soorten rust
Met deze routekaart krijg je rust op 7 gebieden. Die rust is nodig om je cortisolspiegel te verlagen. Die is verhoogd door de stress.
Een verhoogde cortisolspiegel is vergelijkbaar met het gaspedaal van je auto die blijft hangen. Je de motor van je auto maakt dan veel te veel toeren, ook tijdens een pauze. Met behulp van de zeven soorten rust krijg je dit toerental weer naar beneden.
Routekaart 3:
Loslaten
Met deze routekaart neem je afstand van het verleden. Aan een ziekmelding gaan vaak veel problemen vooraf. Als je daarover piekert dan verstoort dat je herstel. Je schrijft een brief aan je leidinggevende volgens de stappen van een debriefing. Deze brief verstuur je niet maar bespreek je met je coach.
Routekaart 4:
Hoe zit ik als mens in elkaar?
Met deze routekaart krijg je inzicht in jezelf. Als je tot rust gekomen bent, dan kom je toe aan jezelf: wie ben ik, waar kom ik vandaan, waar ben ik nu en waar wil ik naar toe? Herstellen begint met het kennen van jezelf. Met deze routekaart krijg je inzicht in je script; het patroon van zich herhalende gedragingen, gebaseerd op vroeger genomen besluiten.
Routekaart 5:
De tuinen: wie ben ik?
Net als planten groeien mensen ook als zij zon, water, schaduw en de juiste voeding krijgen. Met deze routekaart kom je te weten wat voor jou de beste plek is in een organisatie, wat je nodig hebt en wat je te bieden hebt.
Routekaart 6:
Van dramadriehoek naar winnaarsdriehoek
De dramadriehoek kent drie rollen: de Redder, de Aanklager en het Slachtoffer. Wat je ook doet, je komt er altijd verkeerd mee uit. Het alternatief is de winnaarsdriehoek. Met deze routekaart leer je hoe je door middel van Contact, Contract en Commitment en de winnaarsdriehoek blijft.
Routekaart 7:
Ballonnen en bakstenen
Een ballon betekent dat je boven je kracht werkt. Met deze routekaart onderzoek je hoe je de baksteen die onder de ballon hangt weer tot bouwsteen maakt.
Routekaart 8:
Goed voor jezelf en anderen zorgen
Met de behoeftenlijst blijf je gezond: lichamelijk, mentaal en spiritueel. In deze routekaart staat hoe je dat kan doen.
Routekaart 9:
Re-integreren kan je leren
Bij re-integreren komt heel wat kijken. Met deze routekaart doe je dat in fasen zonder dat je het bereikte resultaat weer tenietdoet.
Routekaart 10:
Verzuimboek
Houd voor jezelf een dagboek of verzuimboek bij waarin je opschrijft wat je gedaan hebt, wat het effect was en welk cijfer je jezelf geeft voor je successen. Met deze routekaart ontdek je wat je succes-, en faalfactoren zijn, zowel de persoonlijke als de externe.
Routekaart 11:
Hoe ga ik om met stress?
Op 1 A4’tje maak je kennis met alle stress gerelateerde stoornissen. Met dit overzicht ontdek je waar je klachten door ontstaan en wat je eraan kan doen.
Routekaart 12:
Omgaan met emoties
Met deze routekaart maak je kennis met de vijf basisgevoelens en leer je hoe je daar mee om kan gaan. Je leert het verschil tussen natuurlijke gevoelens, elastiekgevoelens en substituut gevoelens.
Met behulp van een emo-gram krijg je zicht in het verband tussen je lichamelijke klachten en miskende gevoelens.
Routekaart 13:
Hoe ga ik om met conflicten?
Iedere ontwikkeling gaat gepaard met conflicten. Hoe sneller de ontwikkelingen hoe meer conflicten. Met deze routekaart leer je hoe je het conflicten om kan gaan.
Routekaart 14:
Hoe ga ik professioneel om met (ethische) dilemma’s?
Een dilemma is vergelijkbaar met een T-splitsing. Als je voor linksaf kiest, dan schend je de waarde van rechtsaf en omgekeerd. Er is dus altijd een waarde die geschonden wordt. Met deze routekaart leer je voor welke waarde je het beste kan kiezen en hoe je de schade van de geschonden waarde kan beperken.
Routekaart 15:
Hoe plan ik mijn loopbaan?
Je loopbaan verloopt in S-curves van ongeveer 21 jaar die weer onderverdeeld zijn in 7 jaar. Met deze routekaart leer je hoe je van de ene S-curve in de volgende kan stappen zonder te vallen.
Routekaart 16:
Hoe bouw ik mijn supportsysteem op?
Zonder supportsysteem vaart niemand wel. In deze module leer je hoe je een supportsysteem opbouwt en in stand houdt.
Routekaart 17:
Hoe ga ik om met lastige lieden?
Lastige lieden kom je overal tegen. Dat zijn geen lieden die lastig zijn, maar lieden waar jij het lastig vindt om mee om te gaan. In deze module krijg je tips en aanwijzingen hoe je dat kan doen.
Routekaart 18:
Wat zeg je me nou?
Met deze routekaarten maak je een keuze uit een overzicht van alle gespreksmodellen ingedeeld volgens de vier vakken van de matrix-strategie.
under construction
Routekaart: opbouwen van je mentale stabiliteit
Je mentale stabiliteit bestaat uit 4 mentale functies:
1. Logisch denken
2. Adequaat omgaan met gevoelen
3. Kiezen en weten wat je wil
4. Doelgericht handelen
Logisch denken
Met deze routekaart leer je stap voor stap logisch te denken. Je krijgt antwoord op de vraag wat het verschil tussen aannames, conclusies en overtuigingen.
Je maakt onderscheid tussen magisch denken uit je Kind, logisch denken vanuit je Volwassene en denken op grond van waarden vanuit je Ouder.
Adequaat omgaan met gevoelens
Mensen beschikken over 5 gevoelens; boos, bang, blij, bedroefd en body.
Als je het ene gevoel onderdrukt, dan komt het in een andere vorm tevoorschijn. Hierdoor kunnen Somatisch Onverklaarbare Lichamelijke Klachten (SOLK) ontstaan.
Kiezen wat je wil
Veel mensen hebben als kind al geleerd om niet te vragen (want dan word je overgeslagen) en kinderen die willen krijgen voor de billen. Maar als je niet vroeg kreeg je het ook niet en als je niet iets wilde kreeg je toch voor de billen. Door dergelijke Ouderboodschappen weten veel mensen niet wat hun doel is en rijden rondjes op een rotonde omdat ze op hun mentale routeplanner geen bestemming hebben ingevuld.
Doelgericht handelen
Veel mensen zijn dagelijks bezig om problemen op te lossen. Natuurlijk is dat belangrijk; maar niet ieder probleem heeft voorrang en niet ieder probleem is oplosbaar. Soms moet je je verlies nemen en na een rouwproces je blik weer naar de toekomst richten.
Op verzoek maak ik routekaarten die op jouw maat zijn gemaakt zoals:
Routekaart: hoe verwerk ik mijn verleden?
Routekaart: hoe zorg ik voor een veilige en mentaal gezonde werkplek?
Routekaart: hoe neem ik mijn rust?
Routekaart: hoe ga ik om met conflicten?
Routekaart: hoe voorkom ik een bore-out?
Routekaart: hoe ga ik om met angst?
Routekaart: hoe ga ik om met een dilemma?
Routekaart: hoe zorg ik goed voor mezelf en anderen?
Routekaart: hoe kies ik mijn loopbaan?
Routekaart: hoe bouw ik mijn supportsysteem op?
Routekaart: hoe draag ik bij aan een beter team?
Routekaart: van dramadriehoek naar winnaarsdriehoek